تاثیر اشعه گاما بر پارامترهای رشد ارقام گلرنگ تحت شرایط شوری و خشکی در مراحل اولیه رشد

گیاه صنعتی گلرنگ Carthamus tinctorius)) از تیره مرکبه Compositae بوده از روغن گلرنگ از زمانهای قدیم جهت تهیه روغن خوراکی  و مارگارین استفاده می شده و امروزه نیز در بسیاری از نقاط جهان از آن استفاده می شود. دانه گلرنگ محتوای 35% تا 40% روغن می باشد و روغن غیر اشباع آن نیز دارای اسیدهای چرب ضروری می باشد .

شوری و خشکی دو فاکتور محیطی رایج در کاهش تولیدات کشاورزی  شناخته شده اند . مشکل شوری و خشکی با اقلیم مناطق در ارتباط است به طور کلی در مناطقی با اقلیم خشک و نیمه خشک مانند ایران ، یکی از تنشهای  مهم در کشاورزی محسوب می شود.

دلایل مشکل شوری در اقلیم های مذکور نبود بارندگی کافی جهت دور کردن نمک از ناحیه ریشه و نیز وجود تبخیر و تعرق بالا که خود باعث افزایش غلظت نمک می شود، شناخته شده است . شوری در مراحل اولیه بر گیاه تاثیر می گذارد به طوری که شوری از طریق ایجاد تنشهای اسمزی و به ویژه سمیت یونها مثل سدیم و کلر، مانع جوانه زنی بذور و تاخیر در ظهور گیاهچه ها و استقرار گیاهان شده و به این ترتیب در کاهش عملکرد گیاهان موثر می باشد .  

در اثر خشکی ، پتانسیل آب خاک در مقایسه با پتانسیل آب گیاه کمتر می شود لذا گیاه با صرف انرژی بیشتری آب را جذب می کند. گیاهان با افزایش موادی مانند پرولین، گلایسین، بتائین و ... در سلول های خود قادرند تحت تنش خشکی خود را متحمل به خشکی نمایند. امروزه یکی از موارد استفاده از تکنیک های هسته ای در جهت بهبود فاکتور های مورد نیاز محققان در زمینه های کشاورزی است . به طوری که استفاده از اشعه، جریان تازه ای در تحقیقات علوم کشاورزی و تکنولوژی غذایی شناخته شده است . یکی از پرتوهایی که مطرح شده در این زمینه اشعه ی گاما با طول موج 1.5 نانومتر است که عمدتا از منابعی مانند کبالت 60 و یا سزیم 137 تامین می شود با پرتودهی می توان گیاهان را در برابر آب و خاک شور محافظت نمود و از این رو در مناطق کویری نیز می توان گیاهان مقاوم به شوری کاشت کرد .